«حسين عرفاني»؛ راز جاذبهي «بوگارت» و «براندو»
تاریخ انتشار: ۲۹ مرداد ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۴۴۹۳۹۵
خبرگزاري آريا - همشهري شش و هفت - علي اصغر كشاني: صاحب يكي از گرمترين صداهاي صنعت دوبله ايران مهمان ما است. شايد خيليها ندانند كه بخش مهمي از جاذبه همفري بوگارت، هنرپيشه بزرگ قرن بيستم براي ايرانيها بهخاطر صداي سحرانگيز حسين عرفاني باشد يا اگر بارها و بارها دوست دارند نقش آفرينيهاي مارلون براندو و آرنولد شوارتزينگر را ببينند، بيگمان بهخاطر صداي جاودانه عرفاني است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
عرفاني كه استعداد شگفت انگيزش را با گفتن هفت نقش متفاوت در فيلم دي دي و ارثيه فاميلي به اثبات رساند، بارها و بارها روي بسياري از بهترين شخصيتهاي سينماي ايران و جهان گويندگي كرده است. او كه به بازيگري در تئاتر و سينما هم علاقه دارد، امسال با فيلم سينما نيمكت محمد رحمانيان در اكران سينماها حضور داشت. از استاد عرفاني از دنياي دوبله، از نقش آفرينيهايش در تئاتر و سينما و همچنين از زندگي با همسرش شهلا ناظريان كه از بزرگان دوبله ايران است و از دخترش مهسا عرفاني كه هنر خانواده را ادامه ميدهد، پرسيديم. گفتوگو با اين صداي ماندگار سينما را از دست ندهيد.
شما يكي از بهترين دوبلورهاي ايران هستيد. تنوع دوبلههايي كه داشتهايد، شما را به يكي از دوبلورهاي تأثيرگذار فيلم در ايران تبديل كردهاست. بهنظرتان دوبله فيلم در ايران چطور توانسته اين اندازه تأثيرگذار باشد؟
دوبله گويندههاي خودش را دارد. تمام زمينهها براي كار در اين زمينه وجود دارد، اما فقط هزينه و دستمزدي كه براي دوبله درنظر گرفته شده خيلي ناچيز است. وقتي پول كمي به دوبله اختصاص داده شود، طبيعتا دوبلور وقت كمتري براي كار ميگذارد و در نتيجه دوبله لطمه ميخورد.
شما دورههاي مختلف و در واقع؛ نقاط عطف دوبله را در ايران ديدهايد. چه چيزي باعث ايجاد رشد دوبله در ايران ميشود؟
آثاري كه هزينه و وقت كافي براي آنها صرف بشود، آثار ارزشمندي از آب در ميآيند.
دامنه صدايي وسيعي داريد؛ يك موقع صداي بسيار بم و موقعي هم صداي بسيار نازك و زيري از شما ميشنويم.از اين خاصيت صدايتان چطور استفاده ميكنيد؟
تكنيك خاصي نيست. از استعدادم و همچنين از زمينه آموزشي كه طي كار بهدست آوردهام بهره ميبرم. دوبله طي كار آموزش داده ميشود ؛ يعني گوينده بسياري از آموزشها را از خود فيلم ميگيرد. همه اينها بستگي به استعداد گوينده دارد. برخي استعداد بالايي در اين زمينه داشتهاند و همين عامل باعث بالندگيشان شده است.
شما قابليت تيپسازي خوبي داريد. تيپسازي در دوبله به چه چيزهايي برميگردد؟
مهمترين ويژگي تيپسازي نزديكي هر چه بيشتر دوبلور بهخود نقش است. هر چه صداي گوينده بهصورت و چهره هنرپيشه نزديكتر باشد، آن تيپ اثرگذارتر خواهد بود.
شما ازجمله شخصيتگوهاي دوبله فيلم در ايران هم هستيد. چه عناصري دست بهدست هم ميدهند تا صداي يك شخصيت خوب دربيايد؟
به گوينده برميگردد. وقتي گوينده روي نقشي كه حرف ميزند، قابل پذيرش و درست از آب دربيايد، معنايش اين است كه همهچيز دست بهدست هم داده تا يك اتفاق درست و منطقي و حسي بيفتد.
دوبلورهاي بزرگ ايران از دوستان نزديك شما بودهاند و كارشان را دنبال كردهايد. سطح كيفي دوبله ايران در چه جايگاهي است؟
دوبله ايران هميشه از بهترين دوبلهها در سطح جهان بودهاست. بسياري از جواناني كه به اين عرصه وارد شدهاند، لايق چنين جايگاهي هستند. بهدليل اينكه دوبله با صنعت سينما در هم تنيده شده دوبلورها خيلي دير به حد مطلوب ميرسند؛ يعني گويندهاي داريم كه با 15، 20سال سابقه كار، هم خودش و هم ديگران او را كارآموز ميدانند.
از كار جوانها راضي هستيد؟
خوشبختانه جوانهايي كه اكنون آمدهاند، نگذاشتهاند كيفيت دوبله افت كند.آنها با استعداد و تكنيك خاصي كه مختص دوبله است، سطح گويندگي را بالا نگه داشتهاند.
زماني دوبله ايران دوراني طلايي داشت. هماكنون نسبت به آن دوران در چه وضعيتي قرار داريم؟
فكر نميكنم دوبله ايران هماكنون و با آمدن اين جوانها از آن دوران طلايي چيزي كمتر داشته باشد.
دوبلور، پيش از هر چيز بايد صبر داشته باشد و كارش را جدي بگيرد. جواني كه از ساعت نه صبح تا نه شب ميآيد و در يك اتاق تنها كار ميكند، بايد خيلي عاشق كار باشد تا بتواند موفق باشد.
يك دوبلور جوان به چه چيزهايي براي يادگيري و رشد نياز دارد؟
يك دوبلور چه آگاهيهايي بايد داشته باشد؟
بايد حتما تاريخ، سينما، موسيقي، روانشناسي، ادبيات، فرهنگ، جغرافيا و خيلي مسائل ديگر را بدانند. اينگونه مطالعات همان قدر بر دوبلور تأثيرگذارند كه بر يك هنرپيشه يا بازيگر. ببينيد! زماني كه كارگردانهاي فيلمهاي فارسي از دوبله استفاده كردند، دوبله جايگاه درستش را پيدا كرد. آنها به گردن دوبله ايران خيلي حق دارند. در واقع پا به پاي سينماي فارسي، دوبله هم پيشرفت ميكرد.
بهنظرتان چه عاملي بيش از باقي عوامل به دوبله ايران اعتبار ميبخشد؟
خود دوبلورها و مديران دوبلاژ. آنها هستند كه به دوبله ايران اعتبار ميبخشند و اين حرفه را به همراه جوانان بهخوبي حفظ كردهاند.
اين درست است كه دوبلور گاه از خود هنرپيشه هم بيشتر نقش را درك ميكند؟
اگر دوبلور بتواند نقش را در حد و اندازه بازي بازيگر در بياورد موفق است و هنر خود را به مرحله اعلا رسانده است.
پس اين درست است كه بخش مهمي از شهرت و محبوبيت بازيگران به دوبله آنها بستگي دارد؟
بله! تك رلهايي بودهاند كه نوع گويش گوينده آنها باعث شهرت بازيگر شده است.
صداي شما روي همفري بوگارت در كازابلانكا، شاهين مالت، داشتن و نداشتن، گذرگاه تاريك، گنجهاي سيرامادره بسيار شناختهشدهاست.بوگارت چه ويژگيهايي داشت كه چنين صدايي روي چهرهاش نشست؟
همه ويژگيها منحصر بهخود بوگارت بود. صداي من هم خوشبختانه تا اندازهاي روي چهره اين هنرپيشه بزرگ نشست و كارهايي كه شما اسم برديد خلق شد. بيشتر از آن كاري نكردم.
قبل از شما كسان ديگري هم روي بوگارت صحبت كرده بودند. چه شد كه سراغ شما آمدند؟
قبلا حرف زده بودند، اما در دورهاي در تلويزيون تصميم گرفته شد كه تمام فيلمهاي بوگارت دوبله شود و گوينده آن هم يك نفر باشد. اين قرعه به نام من افتاد. از رلهاي سوم چهارمي كه بازي كرده بود شروع كردم و به نقشهاي اصلي او رسيدم.
چه تفاوتهايي در گويش او در فيلمهاي متفاوتي كه بازي كردهبود، قائل ميشديد؟
براساس لحن او حركت ميكردم؛ جايي كه لحنش تغيير ميكرد، من هم لحن خود را تغيير ميدادم.
هم گوينده نقشهاي آرنولد بوديد وگوينده نقش ديترهالروردن كه مردم در ايران او را به نام دي دي ميشناسند. به طرز جالبي در فيلم دي دي و ارثيه فاميلي هفت نقش متفاوت از او را گفتيد. صداي شما چطور دو لحن متفاوت دي دي و آرنولد را خلق كردهاست؟
دوبلورهايي هستند كه ميدانند چگونه تيپهاي گوناگون بگويند و ميتوانند خودشان را به شخصيتها نزديك كنند. من هم بر همين اساس حركت كردم.
شما روي شخصيت توشيرو ميفونه در فيلمهايي چون ريش قرمز و هفت سامورايي حرف زدهايد. از نظر شما ميفونه و بوگارت چه تفاوتهايي با هم داشتند؟
بوگارت و ميفونه، هر يك دو اندازه بازي مشخص دارند. وقتي دوبلوري به اين دو اندازه بازي وقوف پيدا كند بر همان اساس هم عمل ميكند.
شما از دوبلورهاي مارلون براندو هم بوده ايد؛ شخصيتي كه ديگر دوبلورها هم او را دوبله كردهاند. انتخاب دوبلورهاي متفاوت براي مارلون براندو براساس تيپ شخصيتي او در فيلمهايش بوده يا دليل ديگري داشتهاست؛ مثلا شما روي نقش براندو در فيلم شورش در كشتي بونتني و امتياز صحبت كردهايد، اما دربارانداز را آقاي جليلوند حرف زدهاند. وجوه تمايز اينها در چه چيزي است؟
آقاي جليلوند مارلون براندو را خيلي خوب و حساب شده حرف زدهاند. مارلون براندوهايي كه من گفتم در نبود اين 20 سالي كه آقاي جليلوند در ايران تشريف نداشتند، اتفاق افتاد. اگر ايشان بودند، حرف نميزدم.
چرا دوبله فيلمهاي ايراني بهخصوص در صحنههاي دسته جمعي اين قدر طبيعي، با حس و حال و خودماني در ميآيد؟
اصولا در دوبله ايران چون همه با هم ميگويند اتمسفر خاصي حين كار بهوجود ميآيد. امتياز اين نوع دوبله در همين است. يك فيلم را به تكههاي مختلف تقسيم ميكنند؛ مثلا 50 قسمت.اين افراد در هر تكه بنا به صحنهاي كه به فرض پنج يا شش يا هفت نفر در آن سكانس هستند، با هم مينشينند و آن تكه را ميگويند. دوبلورها در ديگر جاهاي دنيا با هم نميتوانند بگويند و تك گويي صورت ميگيرد؛ مثلا شنيدهام در آمريكا گوينده نقش را در اتاقي ميگويد و ميرود. البته اينجا هم اين اتفاق گاهي ميافتد، اما وقتي با هم گفته ميشود، خيلي طبيعي در ميآيد.به همينخاطر دوبله ايران امتياز بالايي نسبت به دوبله كشورهاي ديگر دارد. با هم گفتن با حستر و نزديكتر به فيلم است.
نظر خارجيها درباره اين نوع اجرا چيست؟
زماني عدهاي از خارجيها اين روش را ديدند و خيلي به هيجان آمدند. آنها ميگفتند، شما با اين كار(دوبله) همزمان تئاتر بازي ميكنيد!
از بين هنرپيشههاي خارجي كه در ايران آمده بودند، موفق به ديدار با كداميك از آنها شديد؟
خب! در گذشته خيلي از هنرپيشهها به ايران ميآمدند. خيلي جالب است بدانيد كه صداي نورمن ويزدوم بهصورت طبيعي صداي خيلي بمي است ولي آقاي زرندي دوبلور نورمن براي او صداي زير و نازكي انتخاب كرد و خيلي هم به او ميآمد و او را جذاب و بانمك ميكرد.يادم است نورمن، نوروز يكي از همان سالها به ايران آمدهبود. وقتي روي صحنه ميرفت، آقاي زرندي پشت صحنه به جاي او حرف ميزد.در واقع؛ هر نوع هنرنمايي كه نورمن ميكرد، آقاي زرندي جاي او حرف ميزد. صحنه جذابي شده بود.
بهنظرتان لازم است بين دوبلور و بازيگر مراودهاي باشد؟
وقتي هنرپيشه سناريو را دستش ميگيرد، پيش از هر چيز جستوجو ميكند و خود را به آن شخصيتي كه سناريو خواسته نزديك ميكند. هنرپيشه زحمت اصلي را كشيدهاست. حالا وظيفه دوبلور اين است كه به بازي او هر چه بيشتر نزديك بشود.
صداي فرامرز قريبيان در گوزنها(كيميايي)، بهمن مفيد در داش آكل (كيميايي) همايون در باباشمل(علي حاتمي) را دوبله كردهايد. شده بود نظر آنها را در مورد صدايتان بپرسيد و يا اصلا نيازي به اين كار ميديديد؟
زنده ياد علي حاتمي دوبله را خيلي دوست داشت. سر فيلم دلشدگان خيلي صحبت دوبله را ميكرد و يكي از اصليترين دغدغههايش بود. آن موقع با ايشان مراوده داشتيم؛ يعني او همان مقدار كه براي راهنمايي بازيگر سر صحنه وقت ميگذاشت، سر دوبله هم ميآمد و كار را هدايت ميكرد. آقاي كيميايي هم همينطور؛ ايشان هم خيلي وسواس داشت كه همان چيزي را كه ميخواست از كار در بيايد.
معمولا اول فيلم ساخته ميشود بعد دوبله ميشود، اما چرا براي فيلم باباشمل علي حاتمي اول از شما خواستند كه دوبله كنيد و بعد فيلم را كليد زدند و فيلمبرداري شروع شد؟
ايشان فيلم حسن كچل را هم به اين شيوه كار كرده بودند. روششان اينگونه بود. قبل از فيلمبرداري به دوبلور توضيح ميدادند كه چه شخصيت يا تيپي قرار است بازي كند. آن وقت دوبلور ميگفت و در نهايت صداي ضبط شده را در اختيار بازيگر قرار ميدادند و براساس آن، بازي انجام ميشد. در حقيقت تمام زحمت را دوبلور ميكشيد و هنرپيشه روي صداي گوينده بازي ميكرد. در اين روش، هنرپيشهاي كه نزديكتر به صداي دوبلور بود در نقش بهتر جا ميافتاد.
شما شخصيتهاي انيميشن هم حرف زده ايد؛ از غلام تكثير تا نقش جالي اسب جدي كارتون لوك خوش شانس. گويندگي شخصيتهاي كارتوني دشوارتراز شخصيتهاي واقعي و معمولي است؟
بله! گويندگي انيميشن سختتر است. روي انيميشن قبلا يك گوينده خارجي حرف زده و شما بايد بتوانيد روي صداي گوينده قبلي حرف بزنيد. اين كار خيلي با ارزشتر از گفتار خام در گويندگي است و تبحر گوينده را ميرساند.
يكي از كارتونهاي مورد علاقه همه ما لوك خوششانس است.فكر ميكنيد كه چرا و چگونه دوبله اين كارتون خوب و درخشان از آب در آمد؟
تمام نقشهاي آن مجموعه خوب در آمدند. براي نمونه آقاي واليزاده صداي لوك خوش شانس را خيلي درخشان گفتند. بهنظرم مجموعه كاري كه در 26 قسمت اول اين مجموعه صورت گرفت خوب درآمد. سريهاي بعدي به پاي قسمتهاي اول نرسيدند. آقاي خسروشاهي بهعنوان مدير دوبلاژ، روي 26قسمت اول خيلي زحمت كشيد.
در كارتون لوك خوش شانس صداي جالي، صدايي دلچسب است. بهنظرتان چرا جالي با اين صدا اين قدر عاقل و مدبر نشان ميدهد؟
به خاطر اينكه مغز متفكر آن گروه جالي است. حتي خود لوك خوش شانس هم براساس حرفهاي اسبش تصميم ميگيرد. اسب تيپ جدي كار است. بنابراين نميخواستيم او را با صدا از اين جديت بيرون بياوريم. وقتي چندصدا روي آن گذاشتيم، پي برديم كه همين صدا بهتر است. صدا، كاملا صداي خودم است و هيچ تغييري در آن ندادم.
يكي از مولفههاي گويندگي آنونس گويي و حرف زدن روي تبليغات يك فيلم است. چقدر به اين عرصه علاقهمند بودهايد؟
زياد آنونسن نگفتم. هماكنون بهترين گوينده آنونس آقاي ابوالحسن تهامي هستند. كارشان درخشان است. آقاي جليلوند هم همينطور البته هر كاري كه آقاي جليلوند كردهاند، خوب بوده است.
مهمترين ويژگي آنونسن گويي بهنظرتان چيست؟
گوينده آنونس بايد صداي بسيار خوب و گيرايي داشته باشد و بتواند متنهاي خوبي براي آنونس بنويسد. آنونس گويي فهم زياد و سواد كافي ميخواهد. هماكنون آقاي تهامي اين متنهايي را كه ميگويند، خودشان مينويسند. جملههايي كه ايشان استفاده ميكنند، درخشان است.
شما ازجمله دوبلورهاي سينماي ايران هستيد كه به بازيگري هم علاقهمند بوديد. دليل گرايشتان به بازيگري چيست؟
از دوران مدرسه تئاتر كار ميكردم.هماكنون اين اشتياق بيشتر شده است.
بيشترين فعاليتتان در تئاتر مربوط به چه دورهاي از مدرسه بود؟
دوره دبيرستان بيشتر بود مدرسه كماليه در چهارراه كالج درس ميخواندم. بعدها اينگونه فعاليتها را در خانههاي جوانان ادامه داديم. زنده يادان خسرو شكيبايي،هادي اسلامي هم بودند. بعدها آقاي واليزاده هم آمدند. خود خانم ناظريان هم بودند. گروه خيلي خوبي داشتيم بعدها به سمت دوبله گرايش نشان دادم. موقعي كه تئاتر بازي ميكردم دوبله را رها نكردم. هر وقت دلمان تنگ ميشد يك پيس اجرا ميكرديم و بعد دوباره سراغ دوبله ميرفتيم.
گرايشتان به تئاتر نسبت به دوبله، هيچ وقت بيشتر نشد؟
از اوايل انقلاب با همسرم چهار سال بهطور پي در پي تئاتر بازي ميكرديم و تمام وقتمان را براي تئاتر گذاشتيم. آن موقع دوبله وضعيت مشخصي نداشت، اما به محض اينكه دوبله مقداري سر و سامان گرفت دوباره به سمت آن آمديم.
براي بازيگري كلاس خاصي را هم گذرانديد؟
آن موقع آقاي سمندريان تازه از خارج آمده بودند و سر كلاسهاي ايشان ميرفتم. مدتي كه گذشت برخي از كارها را خودم كارگرداني كردم.
اين سالها از شما بازيهاي مختلفي ديديم. چه شد كه در بيمار استاندارد سعيد آقا خاني قبول كرديد در نقش مدير دوبلاژ بازي كنيد؟
هم سعيد آقاخاني و هم متني را كه نوشته بود، دوست داشتم. نقش مدير دوبلاژي را بازي ميكردم كه اتفاقاتي برايش ميافتاد؛ برايم جالب بود.
در فيلم سينما نيمكت محمد رحمانيان هم، باز نقش يك دوبلور را بازي كرديد. براي آن نقش از ابتدا، شما مدنظر بوديد يا فرقي نميكرد اين نقش را هر دوبلوري بازي كند؟
نقش را براي من نوشته بودند. كارهاي آقاي رحمانيان را خيلي دوست دارم؛ تئاترهايشان بينظير است.
خيلي از علاقهمندان شما و كارهايتان ميدانند كه همسر شما خانم شهلا ناظريان يكي از با سابقهترين دوبلورهاي ايران هستند.در طول همه سال از زندگي با گويندهاي با اين جايگاه راضي هستيد؟
خب! چون هر دو دوبلور بوديم هميشه به هم كمك ميكرديم. از زماني كه با هم ازدواج كرديم همزمان كار ميكرديم و درباره رلها، ساعتها صحبت ميكرديم. هر دو نظر همديگر را قبول داريم. بدون هيچ اغراقي؛ كسي نظير خانم ناظريان در صنعت دوبله ايران نيست. البته استعداد خود ايشان بوده كه تا اين حد درخشان عمل كردهاند.
از بين دوبلههايي كه ايشان كردهاند كداميك را بيشتر دوست داريد؟
كارهاي ايشان يكي ،دو تا نيست كه بشود به همين راحتي از بين آنها يكي را انتخاب كرد، اما بهنظرم ايشان سه ، چهار رل درخشان در تاريخ سينماي جهان گفتهاند كه ماندگار شده است. يكي از آنها فيلم كازابلانكاست كه نقش اينگريد برگمن را گفتهاند. البته نقش همفري بوگارت را هم من گفتهام.
آن موقع كه كازابلانكا را گفتيد ازدواج كرده بوديد؟
بله!
اگر اشتباه نكنم؛ واسطه آشناييتان دوبله بوده است. درست ميگويم؟
همينطور است.
خانم ناظريان، برادرزاده زنده ياد آقاي ايرج ناظريان از بزرگان دوبله ايران هستند. كداميك از نقشهايي را كه زندهياد ايرج ناظريان گفتهاند، بيشتر دوست داريد؟
آقاي ناظريان خيلي زود از دنيا رفتند. ايشان گوينده ممتاز و انسان خوب و شريفي بودند. نقشهايي كه ايشان گفتند درخشان بوده مثلا در سريال هزاردستان جاي زنده ياد آقاي داوود رشيدي بسيار خوب حرف زدند.
دردوران جواني ميرفتيد، دوبلههاي روز را دنبال ميكرديد؟
بله! هر گويندهاي بايد فيلمهاي روز دنيا را دنبال كند و درمورد دوبله چيزهاي فراواني بداند. من هم بهشدت اهل سينما رفتن بودم و همه اين تحولات را دنبال ميكردم؛ ميدانستم چه نقشهايي بازي شده و چه بازيگراني، چه بازيهايي ارائه دادهاند.
پيش از گام گذاشتن در مسير گويندگي، چقدر به دوبله توجه نشان ميداديد؟
هميشه جذب دوبله فيلمها ميشدم. خيلي علاقه داشتم كه ببينم در يك استوديو چطور فيلم دوبله ميشود. بعدهم كه وارد دوبله شدم نقشهاي يك خطي، دو خطي را به من ميدادند. خب! دوبله همين است ديگر؛ وقتي خوب بگوييد ماندگار ميشويد.
دوست داريد چه اتفاق خوشحال كنندهاي براي دوبله ايران بيفتد؟
اميدوارم دوبله ايران همچنان پا به پاي سينماي ما پيشرفت كند.
منبع: خبرگزاری آریا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۴۴۹۳۹۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
در دیدار نچیروان بارزانی با فرمانده کل سپاه چه گذشت؟ + تصاویر
به گزارش همشهریآنلاین، نچیروان بارزانی رئیس اقلیم کردستان بعدازظهر سه شنبه با حسین سلامی فرمانده کل سپاه پاسداران ایران دیدار کرد.
دو طرف در مورد روابط ایران، عراق و اقلیم کردستان به ویژه در زمینه امنیتی و نیز افزایش همکاری و هماهنگی امنیتی و نظامی بین تهران و اربیل و بغداد گفتوگو کردند.
حفظ امنیت و آرامش مرزها و مقابله با تهدیدات امنیتی از هر طرف از دیگر موضوعات مورد بحث در این نشست بود.
کد خبر 850371 منبع: مهر برچسبها دفاع - سپاه پاسداران خبر ویژه عراق - اقلیم کردستان سرلشگر حسین سلامی ایران و عراق